Seria ważnych badania brytyjskich poświęconych profilaktyce nowotworowej i zdrowia psychicznego strażaków.

W dniu dzisiejszym (10 stycznia 2023 r.) ukazała się seria artykułów, opisujących warunki pracy strażaków w Wielkiej Brytanii oraz zagrożenia zawodowe. Jest to efekt wieloletniej współpracy naukowców z University of Central Lancashire, na czele z prof. Anną Stec oraz związków zawodowych Fire Brigades Union. Poniżej znajdziecie linki oraz streszczenia poszczególnych artykułów. Artykuły w dużej mierze oparte są na statystyce, stąd pojawia się w nich często symbole, jak: OR (Odds Ratio – Iloraz Szans) COR (Crude Odds Ratio – prosty [nieskorygowany] iloraz szans), CI (confidence intervals – przedział ufności). Niektóre z tych badań były wstępnie opisywane przez zespół pod kierownictwem prof. Anny Stec w raporcie, który nasza fundacja przetłumaczyła i wydrukowała we współpracy z Krajową Sekcją Pożarnictwa NSZZ „Solidarność”, dzięki wsparciu finansowemu głównego sponsora projektu #PZM (Planuj, Zarządzaj, Monitoruj) – Firmy PZU.

Brytyjscy związkowcy strażaccy, wraz z naukowcami prowadzącymi na ich zlecenie badania naukowe poświęcone problematyce zachorowalności na nowotwory wśród strażaków, mają nadzieję, że owe najnowsze badania naukowe będą istotnym czynnikiem zbliżającym ich do wdrożenia tzw. „legislacji domniemanej”, czyli prawodawstwa uznającego związek wykonywania zawodu strażaka a zachorowalnością na nowotwory i gwarantującego odpowiednie świadczenia (badania przesiewowe i wczesne wykrywanie, programy profilaktyki, świadczenia pieniężne na leczenie, renty po zmarłych strażakach dla członków rodzin).

Nasza fundacja wraz z przedstawicielami KSP NSZZ „Solidarność” zabiega o wprowadzenie legislacji domniemanej dla strażaków w Polsce. Chcemy również, aby opracować analogiczne rozwiązania prawne dla strażaków OSP.

Scottish Firefighters Occupational Cancer and Disease Mortality Rates: 2000-2020

(Rak zawodowy szkockich strażaków oraz współczynnik śmiertelności chorób: 2000-2020)

https://doi.org/10.1093/occmed/kqac138

Wprowadzenie: Zwiększoną śmiertelność z powodu nowotworów i innych chorób odnotowano u strażaków z USA, Kanady i krajów nordyckich. Jednakże, strażacy z Wielkiej Brytanii nie są wystarczająco zbadani.

Cele: Ustalenie, czy strażacy z Wielkiej Brytanii cierpią na zwiększoną śmiertelność z powodu nowotworów i innych chorób w porównaniu do ogółu populacji.

Metody: Umieralność z powodu nowotworów i innych chorób u szkockich strażaków płci męskiej w latach 2000-2020 porównano z ogólną szkocką populacją mężczyzn i wyrażono jako standaryzowane współczynniki umieralności (standardized mortality ratios, SMR) (z 95% przedziałami ufności, confidence intervals, CI).

Wyniki: Stwierdzono istotną ogólną nadwyżkę umieralności z powodu nowotworów u szkockich strażaków w porównaniu z populacją ogólną (SMR 1,61, CI 1,42-1,81). Szkoccy strażacy prawie trzykrotnie częściej umierali z powodu nowotworów złośliwych (miejsca nieokreślone) (SMR 2.71, CI 1.71-4.00). Nadmierną umieralność z powodu nowotworów stwierdzono również w przypadku kilku nowotworów specyficznych dla danego miejsca, w tym

• prostaty (SMR 3,80, CI 2,56-5,29),
• białaczki szpikowej (SMR 3,17, CI 1,44-5,58),
• przełyku (SMR 2,42, CI 1,69-3,29)
• oraz układu moczowego (nerki i pęcherza moczowego) (SMR 1,94, CI 1,16-2,91).

Umieralność z powodu nowotworów o nieznanym podłożu była ponad sześciokrotnie większa u szkockich strażaków (SMR 6,37, CI 2,29-12,49). Dodatkowo stwierdzono istotnie wyższą umieralność z powodu:

• ostrych chorób niedokrwiennych serca (SMR 5,27, CI 1,90-.10,33),
• udaru mózgu (SMR 2,69, CI 1,46-4,28),
• śródmiąższowych chorób płuc (SMR 3,04, CI 1,45-5,22),
• niewydolności nerek (SMR 3,28, CI 1,18-6,44)
• oraz choroby układu mięśniowo-szkieletowego (SMR 5,64, CI 1,06-13,83).

Wnioski: Strażacy brytyjscy cierpią na znaczną nadwyżkę umieralności z powodu nowotworów i innych chorób w porównaniu z ogólną populacji. W celu ochrony zdrowia brytyjskich strażaków pilnie potrzebne jest prewencyjne monitorowanie stanu zdrowia oraz wprowadzenie legislacji domniemanej.

Mental health of UK firefighters

(Zdrowie psychiczne strażaków w Wielkiej Brytanii)

https://rdcu.be/c26Md

Narażenie na traumę, sytuacje wysokiego stresu i zakłócenia snu są dobrze znanymi czynnikami ryzyka wpływającymi na zdrowie psychiczne strażaków. Niewiele wiadomo na temat związku pomiędzy narażeniem strażaków na zanieczyszczenia pożarowe a zaburzeniami zdrowia psychicznego. W ramach badania UK Firefighter Contamination Survey oceniono stan zdrowia strażaków i potencjał narażenia zawodowego na zanieczyszczenia. Uczestnicy zostali zaproszeni do anonimowego wypełnienia 64 pytań online. Analizy regresji logistycznej oceniały związki między zgłaszanymi przez respondentów zaburzeniami zdrowia psychicznego a wskaźnikami narażenia na zanieczyszczenia. Wyniki wykazały, że strażacy, którzy zauważyli sadzę w nosie/gardle przez ponad dzień po udziale w pożarze (Odds Ratio (OR) = 1.8, 1.4-2.4), oraz ci, którzy pozostają w swoich środkach ochrony indywidualnej (PPE) przez ponad 4 h po pożarze (OR = 1,9, 1,2-3,1), byli prawie dwukrotnie bardziej narażeni na zaburzenia zdrowia psychicznego. Znacznie zwiększone współczynniki szans dla wszystkich trzech wyników (lęk, depresja i/lub wszelkie zaburzenia zdrowia psychicznego) stwierdzono również wśród strażaków, którzy zabierają ŚOI (PPE) do domu w celu wyczyszczenia. Problemy ze snem zostały zgłoszone przez 61% strażaków. Strażacy ci wykazywali 4,2 razy wyższe prawdopodobieństwo zgłoszenia jakichkolwiek zaburzeń zdrowia psychicznego (OR = 4,2, 3,7-4,9), 2,9 razy wyższe prawdopodobieństwo zgłoszenia stanów lękowych (OR = 2,9, 2,4-3,5) i 2,3 razy częściej zgłaszali depresję (OR = 2,3, 1,9-2,8) w porównaniu ze strażakami, którzy nie zgłaszali problemów ze snem. Skuteczne zabiegi dekontaminacji w brytyjskich strażach pożarnych wraz z programami opieki psychologicznej, mogą odgrywać kluczową rolę w ochronie zdrowia psychicznego strażaków.

Culture and awareness of occupational health risks amongst UK firefighters

(Kultura i świadomość zagrożeń dla zdrowia zawodowego wśród brytyjskich strażaków)

https://rdcu.be/c26Mh

Strażacy są narażeni na działanie toksycznych substancji chemicznych nie tylko podczas zdarzeń, w których uczestniczą, ale także z powodu zanieczyszczeń obecnych w strażnicach i/lub Środkach Ochrony Indywidualnej (PPE). Obecnie niewiele wiadomo o świadomości, postawach i zachowaniach strażaków wobec zanieczyszczeń, co zostało ocenione w brytyjskim badaniu dotyczącym skażenia strażaków. Wyniki ujawniły, że brak szkolenia na temat produktów pożarowych i ich wpływu na zdrowie jest silnie związany ze zwiększonym narażeniem na dym pożarowy/zanieczyszczenia. W szczególności, nieprzeszkoleni strażacy byli co najmniej dwa razy bardziej skłonni do zachowań takich, jak:

• brak czyszczenia ŚOI (PPE) (Crude Odds Ratio, OR 2.0, 1.5-2.7),
• rzadkie wysyłanie ŚOI do profesjonalnego czyszczenia (OR 2.0, 1.6-2.4),
• pozostawanie w odzieży roboczej (t-shirt itp.) noszonej podczas udziału w gaszeniu pożaru (OR do 3.6, 2.3-5.6)
• oraz przekonanie, że sprzątanie w remizach nie jest traktowane poważnie (OR 2.4, 2.2-2.6).

Strażacy osobiście postrzegający zanieczyszczenie jako "odznakę honoru" (Badge of Honour – BoH) byli statystycznie powiązani z co najmniej dwukrotnie wyższym prawdopodobieństwem do:

• pozostawania w zanieczyszczonych ŚOI po gaszeniu pożaru (OR 2.3, 1.4-3.9),
• spożywania posiłków zabrudzonymi sadzą rękami (OR 2.2, 1.9-2.5),
• zauważenia sadzy w nosie/gardle (OR 3.7, 2.7-5.2)
• oraz wyczuwania dymu pożarowego na ciele przez więcej niż dzień po zdarzeniu.

Częściej też wskazywali, że sprzątanie w remizach nie jest traktowane poważnie (OR 2,5, 2,2-2,9) oraz że w remizach zawsze lub zazwyczaj czuć zapach dymu (OR 2,3, 2,0-2,6). Stwierdzono również silne powiązania pomiędzy wiarą w „odznakę honoru” a brakiem czyszczenia ŚOI (OR 1.9, 1.4-2.7), oraz jedzeniem podczas noszenia zanieczyszczonych ŚOI (OR 1.8, 1.5-2.2).

Contamination of UK firefighters personal protective equipment and workplaces

(Zanieczyszczenie środków ochrony osobistej i miejsc pracy brytyjskich strażaków)

https://rdcu.be/c26Me

Środki Ochrony Indywidualnej strażaków (PPE) są potencjalnym źródłem chronicznego narażenia na toksyczne zanieczyszczenia uwalniane powszechnie podczas pożarów. Zanieczyszczenia te zostały również wykryte w strażnicach. Jednakże niewiele badań charakteryzuje drogi, którymi zanieczyszczenia z pożarów dostają się do strażnic. Kwestionariusz UK Firefighter Contamination Survey dostarcza informacji na temat ŚOI strażaków, ich dekontaminacji i praktyk dotyczących przechowywania. Wszyscy strażacy pełniący służbę w Wielkiej Brytanii mogli wziąć udział w badaniu, które składało się z 64 pytań. Do analizy włączono łącznie 10 649 odpowiedzi, co stanowi około 24% pracowników straży pożarnej w Wielkiej Brytanii. Wyniki wykazały, że większość strażaków (84%) zdejmuje zanieczyszczone ŚOI/odzież roboczą po ponownym wejściu do kabiny pojazdu. Zaobserwowano malejącą tendencję do wysyłania ŚOI do czyszczenia po każdym pożarze wraz z rosnącym stanowiskiem, stażem pracy i częstotliwością uczestniczenia w pożarach. Około jedna trzecia strażaków czyściła ŚOI po każdym pożarze. Szereg kwestii powiązano z zewnętrznymi profesjonalnymi usługami czyszczenia, np. kurczenie się, dopasowanie, czas realizacji i zapas rezerwowych ŚOI. Stwierdzono, że przechowywanie ŚOI jest potencjalnym źródłem zanieczyszczeń krzyżowych, przy czym prawie połowa strażaków (45%) wskazała, że czyste i brudne PPE nie są przechowywane oddzielnie. brudne PPE nie są przechowywane oddzielnie. Ponad połowa strażaków (57%) przechowywała rękawice pożarowe (przedmiot wysłany do profesjonalnej dekontaminacji tylko przez 19% strażaków, a przez 20% nigdy nie czyszczony) w obrębie innych elementów PPE, np. w hełmach, butach i kieszeniach kurtek/spodni. Wyniki badania mogą być wykorzystane do zidentyfikowania luk w proceduarch dekontaminacji w brytyjskich strażach pożarnych.

Cancer incidence amongst UK firefighters

(Zachorowalność na raka wśród strażaków w Wielkiej Brytanii)

https://rdcu.be/c26Ma

Strażacy cierpią na zwiększone ryzyko zachorowania na raka z powodu narażenia na substancje chemiczne uwalniane podczas pożarów. Nasze wcześniejsze badania wykazały, że toksyny z pożarów nie tylko pozostają na wyposażeniu osobistym strażaków, ale są również przenoszone do remiz. Badanie UK Firefighter Contamination Survey ocenia ryzyko zachorowania strażaków na raka w związku z zawodowym narażeniem na toksyny pożarowe. U ponad 4% badanych strażaków stwierdzono zdiagnozowanego raka, przy czym wskaźnik zachorowań na raka w zależności od wieku jest do 323% wyższy (osoby w wieku 35-39 lat) niż w populacji ogólnej. Strażacy, którzy służyli ≥ 15 lat byli 1,7 razy bardziej narażeni na zachorowania na raka niż ci, którzy służyli krócej. Strażacy byli co najmniej dwukrotnie bardziej narażeni na zdiagnozowanie raka, jeśli zauważali po gaszeniu pożarów sadzę w nosie/gardle (OR = 2,0, 1,1-3,5), lub pozostawali w swoim PPE przez ponad cztery godziny po udziale gaszeniu pożaru (OR = 2,3, 1,1-5,2). Również związane ze zwiększonym prawdopodobieństwem wystąpienia raka było:

• jedzenie podczas noszenia ŚOI (OR = 1,8, 1,2-2,7);
• nieprzechowywanie osobno czystych i brudnych ŚOI (OR = 1,3, 1,0-1,7);
• praca w strażnicy, w której występuje zapach dymu (OR = 1,3, 1,0-1,8) lub nieposiadanie wyznaczonych (oddzielonych) stref czystych i brudnych (OR = 1,4, 1,1-1,7);
• używanie pralki "czystej" do prania kominiarek (OR = 1,3, 1,0-1,7);
• poczucie, że sprzątanie nie jest traktowane poważnie w pracy (OR = 1,5, 1,2-2,0).

 Pliki PDF do pobrania:

• Scottish Firefighters Occupational Cancer and Disease Mortality Rates: 2000-2020.
• Mental health of UK firefighters.
• Culture and awareness of occupational health risks amongst UK firefighters.
• Contamination of UK firefighters personal protective equipment and workplace.
• Cancer incidence amongst UK firefighters.

(Opracowanie: Szymon Kokot dla Fundacji cfbt.pl)