PALI SIĘ!
Seminarium z zakresu ochrony przeciwpożarowej

Niniejsza strona powstała w celu prezentacji materiałów popularyzowanych w ramach programu "PALI SIĘ" - seminarium bezpieczeństwa pożarowego, realizowanego przez WAGART sp. z o.o. na terenie kraju.
W Polsce dochodzi co roku do około pół miliona interwencji straży pożarnych. Około 20% tych zdarzeń to pożary. W pożarach tych ginie średnio około 500 osób rocznie, z czego blisko 8 na 10 osób ginie we własnym domu. Pożar wybucha średnio co 5 minut.

Wśród najczęściej odnotowywanych przyczyn pożarów znajduje się czynnik ludzki - nieuwaga, nieostrożność w posługiwaniu się ogniem lub źródłem ciepła, niefrasobliwość a nawet celowe działanie. Kolejną z wiodących przyczyn są instalacje elektryczne - zwarcia, przeciążenia, wadliwe działanie. Duży udział mają też urządzenia grzewcze. Analizując głębiej te statystyki można skonkludować, że prawidłowe działanie i bezpieczeństwo wszelkich instalacji, urządzeń czy maszyn zależy również w dużej mierze od człowieka. Odpowiedni nadzór, konwersacja, respektowanie parametrów pracy - wszystko to są czynniki zależne od człowieka. Oznacza to, że nasze bezpieczeństwo, bezpieczeństwo naszych najbliższych i naszego mienia zależy głównie od nas samych.

W roku 2024 doszło do zmian w przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej. W ich wyniku wszystkie obiekty mieszkalne powinny być wyposażane w czujki dymu oraz tlenku węgla, jeśli może on się pojawić w danym mieszkaniu, np. w wyniku pracy gazowego ogrzewacza do wody lub pieca. W nowych obiektach przepis ten obowiązuje od 23 grudnia 2024 roku. Dla pozostałych - istniejących już obiektów mieszkalnych - obowiązek ten zostanie wprowadzony z dniem 1 stycznia 2030 roku.

W przypadku, gdy dojdzie do pożaru a wymóg posiadania czujek nie został spełniony, można się spodziewać trudności w likwidacji szkody i otrzymania stosownego odszkodowania. Przyczyną tego jest pojawiający się często w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU) towarzystw ubezpieczeniowych zapis o konieczności spełnienia obowiązujących przepisów przeciwpożarowych. Oznacza to, że to po stronie ubezpieczjącego leży odpowiedzialność znajomości oraz zastosowania się do obowiązujących w danym czasie przepisów. Niewiedza w tym zakresie może kosztować dużo. Średnio statystycznie kazdy pożar wiąże się ze stratami materialnymi rzędu 15 tysięcy złotych. Czasem jest to kwota mniejsza, a czasem znacznie większa. Do tego brak urzadzeń wykrywających pożar i alarmuujących zagrożone osoby znacznie zwiększa ryzyko doznania uszczerbku na zdrowiu czy utraty życia. Należy o tym pamiętać w szczegolności w odniesieniu do cen czujek dymu, które na ogół nie przekraczają ceny obiadu w restaruacji.
Państwowa Straż Pożarna prowadzi działalność mającą na celu zapobieganie zagrożeniom, edukację społeczeńśtwa w zakresie bezpieczeństwa oraz promowanie postaw i zachowań sprzyjających unikaniu zagrożeń w życiu codziennym. Działania te noszą nazwę Prewencji Społecznej PSP. Na stronach PSP można znaleźć liczne użyteczne materiały edukacyjne stworzone przez ekspertów.
Amerykański instutut badawczy Underwrites Laboratories Fire Safety Research Institute (Instytut Badań nad Bezpieczeńswem Pożarowym UL) od wielu lat prowadzi zaawansowane badania nad środowiskiem pożaru, tworząc na podstawie otrzymywanych wyników liczne materiały edykacyjne.
🔋 Baterie litowo-jonowe (np. w rowerach, hulajnogach, elektronice, magazynach energii)
Ładowanie
- Zawsze używaj oryginalnych ładowarek lub certyfikowanych zamienników.
- Nie ładuj w pobliżu materiałów łatwopalnych (np. na sofie, w szafie, na drewnianej półce).
- Unikaj ładowania baterii bez nadzoru, szczególnie w nocy.
Eksploatacja
- Nie dopuszczaj do całkowitego rozładowania baterii.
- Chroń przed przegrzewaniem (np. w aucie na słońcu, przy grzejniku).
- Unikaj uszkodzeń mechanicznych (uderzeń, przebicia, zgniatania).
Przechowywanie
- Trzymaj w suchym, chłodnym miejscu (15–20°C, nie w mrozie ani upale).
- Jeśli nie używasz przez dłuższy czas – przechowuj naładowane do ok. 30–50%.
- Nie trzymaj wielu baterii blisko siebie bez zabezpieczenia (ryzyko zwarcia).
Postępowanie w razie problemów
- Jeśli bateria się puchnie, grzeje, dymi lub wydziela zapach – natychmiast ją odłącz i wynieś w bezpieczne miejsce.
- W razie pożaru – nie gaś wodą małych baterii; stosuj gaśnicę proszkową lub piaskowanie.
🚗 Samochody elektryczne i hybrydowe (ładowarki, akumulatory trakcyjne)
Ładowanie pojazdu
- Korzystaj wyłącznie z certyfikowanych stacji ładowania.
- Nie używaj prowizorycznych przedłużaczy, gniazd bez uziemienia ani wadliwych instalacji.
- Regularnie sprawdzaj stan gniazdka, przewodu i samej ładowarki.
Eksploatacja
- Unikaj pełnego rozładowania i długotrwałego trzymania przy 100% naładowania.
- Parkuj pojazd z dala od łatwopalnych materiałów (np. w garażach z odpowiednią wentylacją).
- Nie ignoruj komunikatów systemowych pojazdu dotyczących baterii lub ładowania.
Instalacje w domu
- Montaż domowej ładowarki powinien być wykonany przez certyfikowanego elektryka.
- Instalacja musi mieć odpowiednie zabezpieczenia (RCD, ochrona przeciwprzepięciowa).
- Zalecane jest oddzielne zabezpieczenie obwodu ładowarki.
Reakcja na awarie
- Jeśli zauważysz dym, zapach chemiczny, przegrzewanie – natychmiast przerwij ładowanie.
- W razie pożaru pojazdu oddal się i wezwij straż pożarną – akumulatory mogą wydzielać toksyczne gazy i eksplodować.
- Nie próbuj samodzielnie gasić wodą – potrzebne są specjalne procedury PSP.